Het effect dat kleuren hebben op je huis

Onze muren zijn te saai. Dat stelt stylist en kleurexpert Winnie Helmes-Ham van Stijlidee, na het zien van de interieurs van talloze woningen. "Mensen durven niet, dus dan doen ze maar niets."

Waarom zou je meer kleur in je huis willen brengen? De vraag klinkt onnodig, maar volgens Helmes-Ham mogen we er best wat meer mee bezig zijn. Ze komt naar eigen zeggen onnodig veel interieurs tegen met een nietszeggende uitstraling. "Er blijft te veel veilig gebroken wit, of alles is grijs. Alleen met kleuren creëer je een persoonlijke sfeer waarin je je helemaal thuis voelt."

"Kleur brengt een huis tot leven. Het brengt dynamiek. De juiste kleuren zorgen ervoor dat je je prettiger voelt in een ruimte, en kunnen je echt gelukkiger maken. Welke kleuren dat zijn, is voor iedere persoon anders. Je kunt refereren naar de vaste eigenschappen die kleuren hebben, zoals dat rood een heel energieke, passievolle kleur is, maar ik heb gemerkt dat onze voorkeuren voor een groot deel voortkomen uit onze jeugd. De kleuren die je kent uit je kinderjaren, geven je vaak een gezellig en blij gevoel. Groeide je op in de jaren zeventig? Dan heb je waarschijnlijk goede herinneringen aan warme, zachte kleuren en oranje- en bruintinten."

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dit, aldus hoogleraar neuropsychologie Edward de Haan. "De interpretatie van kleur is een aangeleerd proces dat verschilt tussen individuen en culturen." Bovendien hangt het ook van de situatie af hoe een kleur wordt geïnterpreteerd: "Een groene kleur zou rustgevend zijn, maar het is ook saai. Dat zou weer gezien kunnen worden als een negatief effect."

Volgens de neuropsycholoog kijk je het best naar de functie van een ruimte. Een prikkelarme omgeving is goed voor je concentratie, dus schilder je studeerkamer in rustige kleuren. "Dan is zachtgroen een goede keuze. Blauw wordt ook al rustgevend zien, maar dat is niet waar. Blauw associëren we vooral met betrouwbaarheid." Wel zijn alle goed onderzochte effecten erg klein, benadrukt De Haan.

“Een prikkelarme omgeving is goed voor je concentratie, dus schilder je studeerkamer in rustige kleuren”

Edward de Haan, neuropsycholoog

Moodboard
Als je geen idee hebt waar je eigen voorkeur ligt, helpt het om een moodboard te maken, adviseert de stylist. Dat hoeft niet per se met knippen en plakken, het kan evengoed digitaal via Pinterest. Ook daar kun je foto’s verzamelen van ruimtes, meubels en accessoires die je mooi vindt. Of plaatjes die niets met huisinrichting te maken hebben, maar met kleuren erop die je mooi vindt. "Vaak merk je snel genoeg dat bepaalde kleurnuances de boventoon voeren. Dan weet je: daar moet je wat mee."

Een andere inspiratiebron kan een mooi schilderij zijn. Kies daaruit een tint, combineer deze op de muur en de ruimte zal direct meer eenheid uitstralen. Interieurs waarin kleuren worden herhaald worden als rustiger en ruimtelijker ervaren, aldus de stylist.

Voor wie klein woont heeft ze ook een aantal tips op het gebied van kleur. Wil je dat de ruimte optisch hoger lijkt? Zorg dan dat je een verticaal kleuraccent aanbrengt, bijvoorbeeld een haardpartij. Wil je juist dat dat een ruimte optisch gezien breder lijkt? Maak dan een horizontale kleurbaan. Een soort lambrisering, maar dan zonder houtwerk.

Het aloude bekende gegeven dat een felle kleur een kamer kleiner kan doen lijken, klopt overigens maar ten dele. Helmes-Ham: "Als je zowel de muren als het plafond in dezelfde kleurtinten schildert dan gaat dit niet meer op. Dan vervagen de grenzen en wordt een ruimte stijlvoller ervaren, zonder dat het klein oogt."

Eye-catcher
Voor wie graag met meer kleur in huis wil werken, heeft stylist Helmes-Ham een simpele tip: "Gebruik die kleur op een muur waar je op afloopt, maar niet constant tegenaan kijkt. Zoals de wand achter de bank of het hoofdeinde van je bed. Zo krijg je een eye-catcher en creëer je dieptewerking, maar hoef je er niet de hele tijd tegenaan te kijken. Felle kleuren geven een wow-gevoel, maar kunnen soms wat onrustig overkomen."

Dat zie je terug in de kleurentrends voor dit moment. Die komen voort uit de ontwikkelingen die nu gaande zijn: de onrustige wereld waarin we leven en de stress die we op het werk ervaren, legt Helmes-Ham uit. "Dat uit zich in de kleurkeuze. We kiezen nu in ons interieur juist massaal voor rustige tinten, geïnspireerd op de natuur. We willen kleuren waarbij we tot rust kunnen komen."

Denk ook goed na in hoeverre je je interieur wil veranderen. Schilder je alleen de muren? Vergeet dan niet ook rekening te houden met de rest van de omgeving zoals de kleur van de vloer en de gordijnen. Je ziet tegenwoordig veel groengrijs op de wanden, maar als je bijvoorbeeld een lichtgrijze tegenvloer hebt, valt dat helemaal weg indien de kleurtoon gelijk is.

En hoe zit het met de meubels? Winnie Helmes-Ham: "Ik vraag altijd of er iets bij zit wat overgeschilderd mag worden. Vaak zijn mensen uitgekeken op zoiets als een donkerbruin eiken buffetkast, maar omdat het een erfstuk is willen ze er geen afstand van doen. De kast een nieuw kleurtje geven vinden ze dan eerst eng, maar uiteindelijk is iedereen er altijd erg blij mee."

Omdat kleuren zo persoonlijk zijn, is het lastig om harde 'do’s' en 'don’ts' te geven, vindt Helmes-Ham. In feite is alles mogelijk, zo lang het bij jouw smaak en woonstijl past. Woon je in een landelijk huis, dan is het wel oppassen: "In dat geval ben ik geen fan van harde contrasten, zoals zwart met wit combineren of complementaire kleuren gebruiken, zoals geel en paars of groen en rood. Die combinatie is erg modern en past minder goed bij de landelijke woonstijl."

Vind je het nog steeds eng om in je huis te experimenteren met kleur? Verf dan gewoon een paneel, dat je kunt wegzetten of overschilderen als je het zat bent. Opvallende kleuraccenten kun je eventueel in de vorm van accessoires zoals een vloerkleed of plaid toepassen.